Për shumë dekada, një pjesë shumë e madhe e popullsisë së Hasit e ka gjetur të ardhmen jashtë kufijve të vendit, duke u drejtuar kryesisht drejt vendeve me ekonomi të fuqishme të Evropës Perëndimore si Mbretëria e Bashkuar, Gjermania, Zvicra dhe Italia. Kjo lëvizje masive nuk ka qenë thjesht një zgjedhje, por shpesh një domosdoshmëri për të kërkuar mundësi më të mira jetese.
Nga kjo shpërngulje, lindi një rrjedhë jetike e re e të ardhurave për familjet e mbetura në vend: remitancat. Këto para, të dërguara me shpresë dhe përkushtim nga emigrantët, janë shndërruar në bazën ekonomike të shumë shtëpive në Has. Ato mbajnë familjet dhe janë burimi kryesor për të mbuluar nevojat bazë, nga ushqimi dhe shëndetësia tek arsimimi i fëmijëve.
Ndikimi i tyre është i dukshëm dhe i prekshëm. Një shëtitje për rrugët e Hasit zbulon një peizazh në ndryshim: shtëpi të reja, kate të dyta që ngrihen, makina që zëvendësojnë mjetet e vjetra, investime të reja në përmirësimin e jetës së qytetarëve. Remitancat përdoren me vendosmëri për përmirësimin e dukshëm të kushteve të jetesës dhe për ndërtimin e një strehe më të mirë, duke u shndërruar në një simbol të suksesit dhe kujdesit familjar.
Megjithëse këto para kanë një ndikim të menjëhershëm dhe të drejtpërdrejtë në mirëqenien e përditshme, potenciali i tyre më i gjerë mbetet ende i pazhvilluar. Ekonomistët dhe analistët vërejnë se shumica dërrmuese e remitancave shpenzohen për konsum dhe nevoja të shpejta, ndërsa një pjesë shumë e vogël alokohet për investime produktive që mbeten gjatë në ekonomi apo kanë një përfitim afatgjatë.
Shumë pak nga këto remitanca shkojnë në themelimin e bizneseve të vogla dhe të mesme, në sektorë të rinj prodhues, ose në projekte që mund të gjeneronin punësim të qëndrueshëm brenda vetë qytetit. Ndërsa ende nuk flitet për investime të mëdha strategjike.
Pyetja që shtrohet është se si mund të transformohet ky burim i pasur në një katalizator për zhvillim. Përgjigja qëndron në një ndërgjegjësim të përbashkët, si nga familjet ashtu edhe nga institucionet vendase, për të drejtuar një pjesë të këtyre mjeteve drejt iniciativave që jo thjesht përmirësojnë jetën e një familjeje, por që e fuqizojnë ekonominë e të gjithë komunitetit. Vetëm nëpërmjet një vizioni të tillë strategjik, remitancat mund të shndërrohen nga një mjet për mbijetese në një të ardhme të qëndrueshme për Hasin.
